Osłabienie mięśni dna miednicy
W trakcie ciąży największe zmiany zachodzą w miednicy, która dostosowuje się do rozwijającego się w niej płodu. W konsekwencji dochodzi do rozciągnięcia się struktur dna miednicy, na które dodatkowo z dużą siłą działają siły grawitacji. A dokładniej, ciężar płodu wywierający wzrastający nacisk na mięśnie. Jeśli nie będą one odpowiednio pielęgnowane, mogą stać się niewydolne. W grupie ryzyka znajdują się wszystkie kobiety rodzące, jednak w szczególności osłabiająco na mięśnie działają:
- ciąża mnoga,
- bardzo szybka akcja porodowa;
- duża masa urodzeniowa dziecka,
- duży obwód główki dziecka,
- brak aktywności fizycznej przed ciążą lub w jej trakcie.
Nie tylko ciąża i poród mogą doprowadzić do osłabienia mięśni dna miednicy.
Zjawisko zauważa się także przy: - przewlekłych zaparciach oraz chorobach jelit,
- przewlekłych chorobach układu oddechowego, przy których występuje kaszel np. astma,
- często wykonywanych ćwiczeniach siłowych związanych z dźwiganiem ciężarów,
- częstym użytkowaniu trampolin, bądź uprawianiu sportów skocznościowych.
Niewydolność mięśni dna miednicy może doprowadzić do wielu problemów, ponieważ pełnią one 3 ważne funkcje:
- zwierania – dzięki czemu jesteśmy w stanie utrzymywać mocz,
- rozwierania – co umożliwia oddawanie moczu i stolca, a także odbycie stosunku seksualnego,
- podtrzymywania – sprawia, że poszczególne narządy miednicy mniejszej są we właściwym miejscu.
Zaburzenie którejkolwiek składowej skutkuje pogorszeniem komfortu naszego życia.
Objawy osłabienia mięśni dna miednicy
Na ogół w młodym wieku osłabione mięśnie dna miednicy nie wywołują dolegliwości. Najwięcej Pań zauważa wystąpienie incydentów nietrzymania moczu. Jeśli na tym etapie nie podejmiemy żadnych działań, osłabione mięśnie dna miednicy mogą doprowadzić do:
- nietrzymania moczu, gazów i stolca,
- Obniżenie, a nawet wypadnięcia narządów miednicy mniejszej,
- hemoroidów,
- braku satysfakcji ze stosunków seksualnych,
- uczucia zalegania ciała obcego w pochwie, poczucie luźnej pochwy,
- trudności z zajściem w ciążę,
- dolegliwości bólowych miednicy mniejszej,
- bolesnych miesiączek zastoinowych.
Postępowanie w przypadku osłabionych mięśni dna miednicy
W przypadku osłabienia mięśni dna miednicy wynikającej z ich niedostatecznej siły, konieczne będzie ich wzmacnianie. Na początku zaczynamy od nauki ich świadomej oraz adekwatnej aktywacji i rozluźniania. Trening mięśni dna miednicy wbrew pozorom to nie tylko zaciskanie pochwy, lecz rozbudowane aktywności, często z użyciem różnych pomocy treningowych. W tym procesie należy pamiętać także o nauce funkcjonalnego oddychania, na pracy z przeponą, na wzmocnieniu mięśni głębokich oraz poprawie postawy ciała. Ważna jest reedukacja byśmy były świadome, jak należy dbać o nasze ciało podczas czynności dnia codziennego.
WAŻNE! Za nieprawidłowości uroginekologiczne posądza się zazwyczaj zbyt słabe mięśnie dna miednicy.
Natomiast to nie zawsze jest prawda! Bowiem mięśnie dna miednicy mogą być zarówno zbyt słabo, jak i nadmiernie napięte…
Podczas ćwiczeń mięśni dna miednicy dużo osób skupia się głównie na wzmacnianiu mięśni, zapominając o ich relaksacji. By mięśnie dna miednicy mogły prawidłowo pracować, muszą zarówno aktywnie napiąć się, jak i zrelaksować! Muszą być silne, ale i elastyczne. Dopiero wówczas możemy mówić o prawidłowej funkcji dna miednicy
Jakie zgłaszają objawy pacjentki ze zbyt napiętymi mięśniami dna miednicy?
- ból miednicy, a nawet w obrębie brzucha, odcinka lędźwiowo-krzyżowego, kości guzicznej,
- trudności z rozpoczęciem mikcji,
- przerywany, rozbryzgujący się strumień moczu,
- silna nagła potrzeba oddawania moczu,
- częste oddawanie moczu, nawet wtedy gdy pęcherz nie jest pełen,
- poczucie niepełnego opróżnienia pęcherza,
- ból, drętwienie, pieczenie w okolicy krocza,
- dyskomfort podczas wkładania tamponu, badania ginekologicznego,
- zaparcia nawykowe,
- bolesne stosunki.
Paradoksalnie, nadmiernie napięte mięśnie dna miednicy również są osłabione. Dlatego niektóre z wyżej wymienionych dolegliwości mogą wystąpić także w przypadku osłabionych, rozciągniętych, z obniżoną siłą skurczu mięśni. Kluczowa jest tu właściwa diagnostyka i indywidualne podejście do każdej z nas, gdyż nie ma uniwersalnych ćwiczeń. Dlatego wraz ze specjalistą należy rozpocząć ćwiczenia obniżające napięcie, które pomogą nam nie tylko rozluźnić dno miednicy, ale również rozciągnąć mięśnie wokół miednicy oraz brzucha, by przywrócić równowagę tkankową.
Jakie są najczęstsze błędy w trakcie treningu mięśni dna miednicy?
- wstrzymujemy oddech w trakcie ćwiczeń,
- wraz z napięciem mięśni dna miednicy, niepotrzebne napinamy mięśnie brzucha, pośladków, ud, (trudności z separacją pracy mięśni),
- zaciskamy mięśnie bez elementu ich uniesienia tzw. elewacji,
- zapominamy o fazie rozluźnienia. Zamiast relaksacji mięśni, wypychamy je,
- mięśnie dnia miednicy ćwiczymy przez cały czas treningu w maksymalnym skurczu, zamiast modulować ich natężenie,
- zapominamy o pracy nad poprawą wytrzymałości mięśni (nie tylko ważna jest ich siła i szybkość),
- ! zaciskamy mięśnie dna miednicy w trakcie oddawania moczu, czego robić nie wolno! Takim postępowaniem możemy doprowadzić do zaburzenia mechanizmu oddawania moczu,
- ćwiczymy mięśnie dna miednicy w czasie seksu. W tym momencie powinnyśmy skupić się na rozluźnieniu, odczuwaniu bodźców,
- ćwiczymy mięśnie dna miednicy wyłącznie w pozycji leżącej. Oczywiście na początku najłatwiej w tej pozycji rozpocząć przygodę z treningiem, ale gdy tylko opanujemy ćwiczenia, warto wykonywać je w każdej pozycji.